4 mei 2023
Judith Allard de Kom legt krans op de Dam
Judith de dochter van Anton de Kom heeft vandaag tijdens de Nationale Herdenking op de Dam ook namens haar broer Ad, een krans ter nagedachtenis aan alle Surinamers en Antillianen die de Tweede Wereldoorlog niet hebben overleefd. Haar achternicht Savannah hing de krans voor het verzet op samen met Charlotte de kleindochter van Dirkje Roelofsen.
Savannah sprak de volgende woorden:
Anton de Kom, mijn overgrootvader kwam zijn hele leven lang op tegen onrecht.
Of het nou was in Suriname, of in Nederland.
Hij streed voor vrijheid en gelijkwaardigheid voor iedereen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging hij in het verzet en was de pen zijn wapen.
Uiteindelijk werd hij opgepakt en gevangengezet. Hij overleed in concentratiekamp Sandbostel vlak voor de bevrijding.
Vandaag legt zijn dochter Judith ook namens haar broer Ad, mijn opa, een krans ter nagedachtenis aan alle Surinamers en Antillianen die de Tweede Wereldoorlog niet hebben overleefd.
24 november 2022
Onthulling gedenksteen Anton de Kom
De Surinaamse schrijver, activist en verzetsman Anton de Kom heeft een gedenksteen gekregen in De Nieuwe Kerk in Amsterdam. De Surinaamse ambassadeur Rajendre Khargi onthulde de steen. Hij deed dat in het bijzijn van onder anderen de dochter van De Kom, minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) en de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema.
22 november 2022
Het Klokhuis maakt uitzending over Anton de Kom
Anton de Kom groeide op in Suriname, maar kreeg als kind les uit Nederlandse schoolboekjes. Daarin werden de Surinaamse helden die hij kende uit de verhalen van zijn familie, schurken genoemd. Dat vond hij oneerlijk. Net als het racisme en de grote ongelijkheid die lang na de afschaffing van de slavernij bleven bestaan. Anton de Kom werd activist. Tirsa weet precies over welke Surinaamse helden Anton de Kom het had. Zanger Desai brengt hem een eerbetoon.
https://www.hetklokhuis.nl/tv-uitzending/5055/anton-de-kom
1 juli 2022
NOS Nieuws: Pleidooi voor Anton de Komzaal in Tweede Kamer
GroenLinks, D66 en Bij1 willen een zaal in de Tweede Kamer vernoemen naar de Surinaamse schrijver en verzetsheld Anton de Kom. GroenLinks-leider Klaver zei in het NOS Radio 1 Journaal dat de Nederlandse overheid heel slecht met hem is omgegaan en dat hij graag lid wilde worden van de Tweede Kamer, maar dat hij altijd is tegengewerkt.
“Zeker in deze tijd moeten we meer oog krijgen voor de geschiedenis van andere delen van het Koninkrijk en ons slavernijverleden. Daarom zou het heel goed zijn als er een zaal in de Tweede Kamer naar hem wordt vernoemd”, vulde Klaver aan. Vandaag wordt het afschaffen van de slavernij in Suriname en de Nederlandse Antillen herdacht met Keti Koti.
Lees verder:
1 juli 2022
De man die in een boek kwam schrijven
Geschreven door Ginette Lavell,
kleindochter van verzetsstrijder Sjaak Nooter.
Vandaag, op Keti Koti, de dag dat we de afschaffing van de slavernij herdenken, delen we een verhaal over een rode draad van vriendschappen.
1939, Achillesstraat Amsterdam
Er was visite voor haar vader. De mannen begroetten elkaar hartelijk: partijgenoten. Vader, een grote breedgeschouderd havenarbeider met blauwe ogen. De meneer, een net geklede man met een brede glimlach en donkergekleurde huid. De meneer had een cadeau meegebracht. Ze ziet hoe vader het pakketje aanneemt en uitpakt, het papier behoedzaam uitvouwt en met zijn handpalm zachtjes over de kaft glijdt. Ze kende ze wel: de gebaren die horen bij het respect voor een nieuw boek.
– Maar wat deed vader nou? Hij gaf de man het boek terug. En niet alleen dat, hij vouwde het boek open op de titelpagina en overhandigde hem zijn vulpen. Met sierlijke bewegingen begon de bezoeker te schrijven in het nieuwe boek waar nog geen pagina van was gelezen.
– Wat was dit? Schrijven in een boek?! En vader werd niet eens boos. Nee, hij stond stil en dankbaar toe te kijken. Te glimlachen zelfs. Hoe was het mogelijk? Zij had altijd geleerd voorzichtig te zijn met boeken. Ze netjes neer te leggen. En zeker niet te bekrassen met een pen! En nu schreef deze meneer zomaar met een vulpen een hele zin in het boek.
Vulpen Isaac Nooter
De man: Anton de Kom. De vader: Isaac John Nooter, ‘Sjaak’. Het meisje: Clara Rosa. Anton en Sjaak, beiden actief in het communistisch verzet tegen het fascisme, kwamen niet meer terug uit Concentratiekamp Neuengamme. Clara Rosa werd 30 jaar later mijn moeder.
Lees verder:
https://www.linkedin.com/pulse/de-man-die-een-boek-kwam-schrijven-ginette-lavell/
1 juli 2022
In gesprek over Anton de Kom
Vandaag is het de feestdag Keti Koti. Surinamers en Antillianen vieren de afschaffing van de slavernij. Milly van Houten-de Kom is ruim dertig jaar collectiemedewerker in het Kunstmuseum. Ze is ook een kleindochter van Anton de Kom, de schrijver van het boek ‘Wij slaven van Suriname’. Een gesprek met Milly van Houten-de Kom. “Bij geschiedenis leerden we alleen over de Pelgrim Fathers in Amerika. Alsof slavernij alleen daar bestond”.
Lees verder:
https://www.kunstmuseum.nl/nl/node/34109
29 juni 2022
Een Stolperstein voor Anton de Kom
In Den Haag in de Johannes Camphuysstraat voor nummer 296 is vanmiddag een Stolperstein aangebrachte in de stoep voor het huis waar Anton de Kom (1898–1945) en zijn gezin hebben gewoond.
Aanwezig waren onder meer Franc Weerwind, minister voor Rechtsbescherming; Rajendre Khargi, ambassadeur van Suriname en Ange de Beer, die zich met buurtbewoners heeft ingezet om de Stolperstein te krijgen.
De belangrijkste gast was zonder twijfel Judith de Kom, de inmiddels 91-jarige dochter van de Surinaamse schrijver, nationalist en verzetsheld. Geëmotioneerd vertelde zij hoe haar moeder hier voor het erkerraam nog jaren had uitgekeken naar de terugkomst van haar man. Hij bleek vlak voor de bevrijding al omgekomen in Sandbostel.
(foto Hella Prinsen)
Het verhaal van Anton de Kom werd ter plekke kort maar helder verwoord door Carl Haarnack, voorzitter van de Anton de Kom Stichting.
Stichting Stolpersteine (stichting-stolpersteine.nl)
https://www.indiestijdschrift.nl/3104/0/publications/nieuws-2022/stolpersteen-anton-de-kom-geplaatst
https://www.instagram.com/p/CfZIt4BIg-e/?igshid=MDJmNzVkMjY=
(20+) Canon van Nederland – Berichten | Facebook
4 mei 2022
Dodenherdenking 4 mei 2022
Op vele plaatsen is vandaag Anton de Kom herdacht. Onder andere op de erebegraafplaats in Loenen, waar hij begraven ligt. Bij kamp Vugt waar hij in 1944 gevangen heeft gezeten. In het programma The Peter Talks aflevering Nooit Vergeten en op het Anton de Komplein.
Nationaal Ereveld Loenen:
Herdenking Nationaal Ereveld Loenen 2022 | Livestream – Bing video
Nationaal Monument Kamp Vught:
https://www.nmkampvught.nl/bezoeken/actueel/nieuws/2022/05/terugblik-4-mei/
Het programma The Peter Talks aflevering Nooit Vergeten. Het fragment vind u op 1 uur en 20 minuten:
3 mei 2022
Sporthistorie
Verzetsstrijder, schrijver én voetballer:
het onbekende voetbalverleden van Anton de Kom
Precies honderd jaar geleden werd Anton de Kom lid van een Nederlandse voetbalclub. Het vestigt de aandacht op een onbeschreven deel van de Surinaamse sportgeschiedenis.
Op 4 mei wordt tijdens de Nationale Sportherdenking bij het Olympisch Stadion in Amsterdam stilgestaan bij de duizenden omgekomen voetballers in de Tweede Wereldoorlog. Er zal ook aandacht uitgaan naar de Surinaamse antikoloniale schrijver, activist en verzetsman Anton de Kom, die ook voetballer was in Den Haag.
De Kom (1898-1945) is natuurlijk vooral belangrijk vanwege zijn politieke en literaire werk, maar hij heeft ook zijn sporen achtergelaten in het Nederlandse voetbal. Hij arriveerde in 1920 vanuit Suriname in Nederland en vond twee jaar later werk in Den Haag. Kort daarna werd De Kom lid van voetbalclub VCS. Allard Doesburg, de clubarchivaris van HBS en kenner van de Haagse voetbalgeschiedenis, ontdekte zijn naam op de officiële ledenlijsten van de voetbalbond. Begin 1923 werd De Kom ook lid van de atletiektak van VCS. Pas honderd jaar later horen zijn nabestaanden dit nu voor de eerste keer.
Zijn naam dook in de jaren twintig van de vorige eeuw verschillende keren op in dagbladen, onder andere als winnaar van de derde prijs op de 100 meter bij wedstrijden in Rotterdam op Koninginnedag 1925.
Lees het volledige artikel:
https://www.trouw.nl/sport/het-onbekende-voetbalverleden-van-verzetsman-anton-de-kom~b7cf2204/
24 maart 2022
Anton de Kom
Strijder, schrijver, wegbereider
Dit is de titel van de op donderdag 24 maart geopende tentoonstelling in het Nederlands Openlucht Museum in Arnhem.
De in Suriname geboren Anton de Kom (1898 – 1945) was een antikoloniaal denker, schrijver, dichter, mensenrechtenactivist en verzetsstrijder. Zijn bekendste werk is het boek ‘Wij slaven van Suriname’ uit 1934; een aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing. De Kom was de eerste schrijver die de geschiedenis van Suriname vanuit niet-westers perspectief aan de orde stelde. Hij streed voor een menswaardig bestaan, niet alleen voor zijn onderdrukte landgenoten, maar voor iedereen die lijdt onder uitbuiting en onderdrukking. In zijn werk kaart De Kom het onrecht aan dat het koloniale systeem veroorzaakt, vooral op persoonlijk niveau.
Sinds 2020 is er een venster van Anton de Kom in de Canon van Nederland. In deze co-creatie met Surinaamse kunstenaar Ken Doorson presenteren we Anton de Kom en zijn gedachtengoed aan een breed publiek. In de tentoonstelling komen verschillende thema’s aan bod en speciaal voor de tentoonstelling gemaakt kunstwerk ‘Papa de Kom’ is hier onderdeel van. Hiermee laten we zien dat de strijd van De Kom nog altijd actueel is.
De 91 jarige dochter van Anton de Kom Judith Allard-de Kom opent de tentoonstelling
foto Mike Bink
Ken Doorson bij het kunstwerk Papa de Kom
foto Mike Bink
Anton de Kom tentoonstelling | Nederlands Openluchtmuseum
NOS journaal 20.00 uur (na 22,47 minuten)
https://www.npostart.nl/nos-journaal/24-03-2022/POW_05158633
Volkskrant 25 -3-2022
https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/hoe-de-dochter-van-anton-de-kom-in-suriname-ging-vertellen-wat-er-met-haar-vader-was-gebeurd~bb09f46b/
16 maart 2022
De Anansiboom
Al eens gehoord van De Anansiboom? Die staat In het Openluchtmuseum te Arnhem, hier worden door vertellers de verhalen van Anansi de spin verteld. In deze verhalen komt de mythische kleine spin Anansi tot leven, die zijn tegenstanders met list en bedrog steeds te slim af is.
Verhalenmaker Wijnand Stomp/ Mister Anansi en filmmaker Jean Hellwig reisden langs de trans-Atlantische driehoek van de slavernij, Ghana, Cariben en Nederland. De reis inspireerde hen tot het maken van nieuwe Anansi verhalen. Op hun initiatief is de Anansi verteltraditie opgenomen in het Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland.
Vanaf 26 maart 2022 wordt er een nieuwe film en verhaal toegevoegd, geschreven door Wijnand Stomp, ‘Anansi en papa de Kom.’
Ga je ook eens laven onder de De Anansiboom en kom meer te weten over de verhalen die zijn meegereisd in de hoofden van Afrikaanse mensen die tot slaaf werden gemaakt. De volksverhalen zijn zo vanuit het West-Afrikaanse continent naar onder andere Suriname, het Caraïbische gebied, Zuid-Amerika en zelfs tot de zuidelijke staten van Amerika verspreid. Na de Tweede Wereldoorlog deed Anansi zijn intrede in Nederland.
Stanford vertelt onder de Anansiboom
22 februari 2022
Anangsieh tories – Anton de Kom
Verhalen van de spin uit Suriname
Vandaag op zijn geboortedag 124 jaar geleden verschijnt een nieuw uitgave van Anton de Kom “de Anangsieh tories”. Voor het slapen gaan vertelde hij de verhalen van de spin Anangsieh aan zijn kinderen. Hij schreef dit boek tussen 1933 en 1937.
In ‘Anangsieh tories’ geeft Anton de Kom zijn eigen draai aan de sprookjesachtige verhalen over de slimme, gewiekste spin. De verhalen betoveren de lezer door hun vitaliteit, knisperende frisheid en rijke verbeeldingskracht. In de prachtige, talige beschrijvingen van de Surinaamse cultuur en natuur is De Kom’s verlangen naar en zijn liefde voor zijn vaderland voelbaar.
ISBN 9789045045887
Een klein voorproefje is hier te zien
11 januari 2022
Win een exemplaar van het prachtige nieuwjaargeschenk Ba Anangsieh via Het Parool!
“Deze verhaaltjes zijn van mijn land. Ik ben in Suriname geboren. Het land van een eeuwige zonneschijn.’ Was getekend: A. de Kom. In samenwerking met de Anton de Kom Stichting maakte Uitgeverij Atlas Contact een niet voor de handel bestemde uitgave van Ba Anangsieh, verhaaltjes van de spin uit Suriname met twee ‘eigen vertelsels’, geïnspireerd op de Anangsieh Tories die zijn grootmoeder vertelde.
Op de binnenzijde van het omslag en op de titelpagina zijn pagina’s afgebeeld uit de schriften van De Kom. De verhalen Groot moeder komt en Anangsieh is hen te slim af worden in februari met andere verhalen van De Kom gebundeld in Anangsieh Tories, met een voorwoord van Gerda Havertong, een nawoord van Raoul de Jong en illustraties van Brian Elstak.”
Wil je kans maken op een exemplaar? “Stuur een mail met motivatie naar m.decocq@parool.nl om in aanmerking te komen voor een van deze nieuwjaarsgeschenken. Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd.”
Illustratie Nola Hatterman
27 december 2021
Er is nu ook een podcast over Anton de Kom. In deze podcast onderzoeken historici Tim Streefkerk en Paul de Jong het werk, het leven en de nalatenschap van de man die ze zo bewonderen.
Anton de Kom; schrijver, vader, verzetsheld, activist, vrijheidsstrijder, communist. Hij is de eerste Surinamer in de geschiedenis Canon van Nederland. Maar is hij daarmee ook onderdeel van ons collectieve geheugen?
https://podcasts.apple.com/nl/podcast/strijden-ga-ik-anton-de-kom/id1600728225
26 december 2021
Anton de Kom opgenomen in NAKS Iconenkalender 2022.
De Afro-Surinaamse organisatie voor gemeenschapswerk plaatst elk jaar twaalf opmerkelijke Surinamers in de schijnwerpers. Dit zijn mannen en vrouwen, die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van Suriname, vanuit hun eigen perspectief.
De iconen voor 2022 zijn: Frits Pengel (oprichter en eerste directeur van de STVS), Henk van Vliet (showmaster, radio- en tv presentator), Anikei Awagi (meester-apintidrummer, houtsnijwerkartiest), Eddy Bruma (advocaat, dichter, schrijver, politicus), Hermien Codrington-Kemble (eerste Verpleegkundig Directeur Diakonessenhuis), Astrid Deira (eerste vrouwelijke piloot SLM en gezagvoerder Boeing 737), Ilse-Marie Hajary (balletpedagoog, danseres, choreograaf en bedenker van de dogla-stijl), Cornelis Gerard Anton de Kom (nationalist, schrijver, verzetsheld), Humphrey Pansa (ondernemer, grondlegger Pansa Group of Companies), Christine van Russel-Henar (groot kenner van koto en angisa, oprichter Koto Museum), Misi Serie (Standvastige slaafgemaakte) en Ismay van Wilgen (topbasketbal en -volleybalster).
1 december 2021
Save the Date:
tentoonstelling Anton de Kom – schrijver, strijder, wegbereider
Anton de Kom
Schrijver, strijder, wegbereider
Vanaf 26 maart 2022 is in het Nederlands Openluchtmuseum de tentoonstelling Anton de Kom -schrijver, strijder, wegbereider te zien. De in Suriname geboren Anton de Kom (1898 – 1945) was een antikoloniaal denker, schrijver, dichter, mensenrechtenactivist en verzetsstrijder. Zijn bekendste werk is het boek ‘Wij slaven van Suriname’ uit 1934; een aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing. De Kom was de eerste schrijver die de geschiedenis van Suriname vanuit niet-westers perspectief aan de orde stelde. Hij streed voor een menswaardig bestaan, niet alleen voor zijn onderdrukte landgenoten, maar voor iedereen die lijdt onder uitbuiting en onderdrukking. In zijn werk kaart De Kom het onrecht aan dat het koloniale systeem veroorzaakt, vooral op persoonlijk niveau. In 2020 kreeg Anton de Kom een eigen venster in de Canon van Nederland. In deze co-creatie met de Surinaamse kunstenaar Ken Doorson presenteert het Openluchtmuseum Anton de Kom en zijn gedachtegoed aan een breed publiek. Aan de hand van thema’s; de verbinder, de leraar, de aanklager, de strijder, de wegbereider en een speciaal voor de tentoonstelling gemaakt kunstwerk ‘Papa de Kom’. Daarmee laat het museum zien dat de strijd van De Kom nog altijd actueel is. In de ruimte zijn plekken waar bezoekers met elkaar in gesprek kunnen gaan aan de hand van dilemma’s en vraagstukken naar aanleiding van citaten van Anton de Kom. Hoeveel veranderde er tussen zijn tijd en de onze? Zijn er gelijkenissen tussen de protesten in solidariteit met Black Lives Matter en de strijd van De Kom?
Papa de Kom
Speciaal voor deze tentoonstelling maakt de Surinaamse kunstenaar Ken Doorson, in samenwerking met studenten van de Nola Hatterman kunstacademie in Paramaribo en jongeren bij het Forensisch Centrum voor Adolescenten in Amsterdam en Assen, een levensgrote installatie. Het kunstwerk bestaat uit een holografisch portret van Anton de Kom dat boven circa 200 geboetseerde koppen zweeft. Hiervoor gebruikt Doorson roodbakkende klei die hij heeft gemaakt van aarde uit het district Para in Suriname, De Koms geliefde geboorteland. De inheemse bevolking gebruikt deze aarde voor het maken van kruiken.
Met ‘Papa de Kom’ verbeeldt Doorson de vele mensen die Anton de Kom hoop gaf, door te luisteren en hen een perspectief te bieden. In het werk staat het menselijke verhaal centraal, vooral dat van diegenen in de samenleving die leven onder zware en onrechtvaardige leefomstandigheden.
Over Ken Doorson
Ken Doorson (Moengo (Suriname), 1978) heeft zijn opleiding gevolgd aan de Feffik Painting and Decorating School Curaçao, de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten en de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht.
Doorson staat bekend om zijn grote kleurrijke portretten in een historische context. Zijn werk is wereldwijd tentoongesteld waaronder in Nederland, België, Frans-Guyana (Biennale du Marronage) en Suriname. Ken Doorson woont in Suriname en werkt afwisselend in Suriname en Nederland.
De tentoonstelling is een co-creatie van het Nederlands Openluchtmuseum, de Surinaamse kunstenaar Ken Doorson en ontwerpbureau Kinkorn.
Met medewerking van de Anton de Kom Stichting, NAKS Suriname, Stichting Stil Verleden, Etchica Voorn, studenten van de Nola Hatterman kunstacademie in Paramaribo, jongeren bij het Forensisch Centrum voor Adolescenten in Amsterdam en Assen, Karwan Fatah-Black, Roy Wijks en André Reeder.
Anton de Kom – schrijver, strijder, wegbereider is vanaf 26 maart 2022 te zien in het Nederlands Openluchtmuseum.
25 november 2021
Op 25 november 2021 is van ons heengegaan op een leeftijd van 93 jaar Cornelis Theodore Julius de Kom. In leven gepensioneerde van Telesur, Ridder in de Ere –Orde van de Gele Ster en jarenlang vrijwilliger bij SEH-AZP. Cees de Kom was de tweede zoon van Anton de Kom.
16 oktober 2021
‘Antonlogie’ gepubliceerd na eerste Anton de Komschrijfwedstrijd!
Op 15 oktober 2021 is bekend gemaakt dat Liang de Beer en Rudya Melim de winnaars zijn van de eerste Anton de Kom-schrijfwedstrijd, georganiseerd door The Black Archives, Anton de Kom Stichting en uitgeverij Atlas Contact.
Hun verhalen zijn opgenomen in de bundel Antonlogie, verhalen over het gedachtegoed van Anton de Kom, dat gelijktijdig werd gepresenteerd. Liang de Beer schreef het essay Verhalen van migratie waarin ze de vraag tracht te beantwoorden hoe de kolonie doorwerkt in haar familiegeschiedenis en Rudya Melim schreef een poëtische ode Aan Anton de Kom, aan activisten van toen & nu en aan jou.
Volgens de jury van de Anton de Kom-schrijfwedstrijd, bestaande uit Kathleen Ferrier, Vincent de Kom, Raoul de Jong, Tessa Leuwsha en Mitchell Esajas, getuigen de inzendingen van een enorme verhalende kracht en urgentie. In totaal meldden 46 mensen zich aan voor de schrijfwedstrijd. Hieruit werd een voorselectie van 15 personen gemaakt die hebben deelgenomen aan een traject waarin ze aan schrijfworkshops hebben deelgenomen van Karin Sitalsing en Neske Beks. Er zijn uiteindelijk 13 inzendingen voor de schrijfwedstrijd ingestuurd.
Hoezeer Anton de Kom’s gedachtegoed een bron van inspiratie is voor vele generaties, bewijzen ook de overige verhalen in de bundel ‘Antonlogie: Verhalen over het gedachtegoed van Anton de Kom’. In vaak heel persoonlijke, onderzoekende bijdragen buigen de schrijvers zich over onder meer hun band met het gedachtegoed van De Kom, zijn inzichten over recht en onrecht, zijn pleidooi voor zwart bewustzijn en zijn strijd om de dingen waar we niet graag over praten bespreekbaar te maken. Deze bundel wordt ingeleid door Mitchell Esajas en bevat naast de bijdragen van de twee winnaars van de Anton de Kom-schrijfwedstrijd essays van Guno Jones, Nina Jurna, Vincent de Kom, Ianthe Sahadat en Humberto Tan.
Anton de Kom was een antikoloniaal denker, verzetsstrijder, vader, auteur en dichter. Hij wijdde zijn leven aan de strijd tegen kolonialisme en fascisme. Vele decennia na zijn overlijden wordt hij nog steeds herinnerd, zo bleek eens te meer in 2020: De Kom werd opgenomen in de canon en Wij slaven van Suriname werd een bestseller.
Het boek kan je bestellen op:
22 juni 2021
Wat is het mooiste boek dat Adriaan van Dis tijdens de lockdown heeft gelezen?
(Boeken Week 2021)
https://www.instagram.com/p/CQb9SoGg1cn/?utm_medium=copy_link
12 juli 2021
Achterkleinzoon van verzetsheld Anton de Kom:
‘Ik sta op de schouders van een gigant’
Vincent de Kom verdiepte zich in de Surinaamse jaren van schrijver, verzetsheld, activist én overgrootvader Anton de Kom. Tijdens het doorploegen van jaargangen oude Surinaamse kranten kwam De Kom nog een opzienbarend bericht tegen.
In De Banier van 18 mei 1934 stond dat Anton de Kom enkele dagen eerder op de Nederlandse radio had voorgelezen uit het net gepubliceerde Wij slaven van Suriname. “Mijn hart maakte een sprongetje.
Alleen al het idee dat er misschien ergens nog geluidsopnamen te vinden zijn…
Het lijkt me fantastisch om hem zelf te kunnen horen. Uit de verhalen van de familie weet ik dat hij een goede verteller was met een prettige stem.”
Lees het volledige artikel
https://www.parool.nl/amsterdam/achterkleinzoon-van-verzetsheld-anton-de-kom-ik-sta-op-de-schouders-van-een-gigant~bc8282c3/
9 juni 2021
Anton de Kom (foto Piet Zwart) in Eregalerij van de Nederlandse Fotografie
In het Nederlands Fotomuseum (Wilhelminakade 332, 3072 AR Rotterdam) is voor het eerst in de geschiedenis een Eregalerij samengesteld voor fotografie als hedendaags en actueel medium.
In de Eregalerij vertellen 99 foto’s samen het verhaal van de ontwikkeling van de fotografie in Nederland vanaf 1842. Het toont de hoogtepunten, de vernieuwingen en de enorme stappen die fotografen maakten. Iedere foto is van iconische waarde door hun maatschappelijke en artistieke betekenis.
Het Nederlands Fotomuseum presenteert de Eregalerij om iedereen te inspireren met beelden uit de boeiende ontwikkeling van 180 jaar fotografie. Beelden die je met andere ogen naar de wereld laten kijken met prachtige visuele verhalen die ertoe doen. Bewust is één beeld open gelaten en dat is de keuze van het publiek. De foto die voor hen de Eregalerij compleet maakt: 99+1.
Portret Anton de Kom (1933) door Piet Zwart
Lees verder
Eregalerij van de Nederlandse Fotografie | Nederlands Fotomuseum
Koning naar vers geopend Fotomuseum Rotterdam – Blauw Bloed
5 juni 2021
400 JAAR HUGO DE GROOT
Op 5 juni heropent Loevestein haar deuren! Eindelijk kan Loevestein haar expositie onthullen aan het grote publiek: een unieke tentoonstelling over het leven van Hugo de Groot, het wonder van Holland. Niet zomaar een tentoonstelling maar een beleving, een ervaring, die nieuwe gedachten inspireert en de bezoeker aan het denken zet. Loevestein zorgt natuurlijk voor een veilig bezoek met een vaste route en het hanteren van alle coronaregels.
Kruip in het hoofd van Hugo de Groot
In de tentoonstelling 400 jaar Hugo de Groot kruip je in het hoofd van een van Nederlands belangrijkste rechtsgeleerden. In de expositie wordt aandacht besteed aan de ontsnapping van Hugo de Groot. Dit is in de afgelopen 400 jaar op vele manieren verbeeld in film, boeken, fotografie en beeldende kunst. Bezoekers kunnen zelf een kijkje nemen in de boekenkist. De expositie loopt langs de daadwerkelijke cel van Hugo de Groot. In deze cel werd hij in 1619 opgesloten op Loevestein, toen een staatsgevangenis.
Universum van gedachten
Ervaar in de expositie het ‘universum van gedachten’. Hugo de Groot verbaasde velen door zijn intelligentie en kennis. Op elfjarige leeftijd werd hij door de Franse koning al ‘Het wonder van Holland’ genoemd. De Groot had een brede interesse en schreef boeken over onder andere recht, religie, oorlog en politiek. Zijn werk vormt de basis van onder meer het huidig internationaal recht en zeerecht. Hugo de Groot baseerde zich bij het schrijven van zijn werken op het idee dat ieder mens mag denken en geloven wat hij wil en recht heeft op een gelijke behandeling. Zijn gedachtegoed is nog altijd actueel. Hoe kunnen wij vanuit zijn ideeënwereld naar actuele kwesties kijken?
Experts aan het woord
Experts als astronaut André Kuipers en coördinator humanitair oorlogsrecht van het Rode Kruis Tessa Beeloo reflecteren in deze ruimte vanuit Hugo de Groots gedachtegoed op kwesties waar zij mee te maken hebben, zoals: Van wie is mars? Hoe ga je om met tegenstrijdige religieuze standpunten? Dit doen zij aan de hand van vijf van Hugo de Groots belangrijkste werken waarbij eerherstel, de ruimte, recht, oorlog en religie centraal staan.
4 mei 2021
Voor het eerst een dodenherdenking bij het beeld van Anton de Kom
Het 4-5 mei Comité Amsterdam Zuidoost is een samenwerking aangegaan met Vereniging Ons Suriname, Stichting Nusantara, New Urban Collective/The Black Archives en Vereniging Opo Kondreman om samen op te trekken bij de herdenkingen in het stadsdeel. Nu nog op een bescheiden wijze, door in elk geval aanwezig te zijn bij elkaars activiteiten op het Anton de Komplein en bij het oorlogsmonument in Holendrecht. Bij de eerste dodenherdenking bij het standbeeld van Anton de Kom op het Anton de Komplein hield Carl Haarnack (voorzitter Anton de Kom Stichting) een speech.
Bekijk de bijeenkomst
https://youtu.be/OD3tnnoCyWo
Lees verder
https://www.parool.nl/a-b3f0eadb
24 april 2021
Bezoek Nationaal Ereveld Loenen
Tijdens een bezoek aan Nationaal Ereveld Loenen en de tentoonstelling in het nieuwe herdenkings- en educatiecentrum krijgen de verhalen uit de geschiedenisles een diepere betekenis.
In het centrum kan je kennis met zes nabestaanden van oorlogsslachtoffers. Je komt oog in oog te staan met nabestaanden van Anton de Kom (verzetsstrijder), Ben Buunk (Engelandvaarder), Philip Schwarz (Joods vervolgingsslachtoffer), Anda Kerkhoven (verzetsstrijder), Raviv van Renssen (militair gesneuveld in Srebrenica) en Timo Smeehuijzen (militair omgekomen in Afghanistan). Zij vertellen over hun verloren dierbare en zijn of haar leven.
Tijdens een wandeling langs de graven is het mogelijk om een audiotour te lopen aan de hand van QR-codes.
Op 24 april was 76ste sterfdag van Anton de Kom.
Educatie (oorlogsgravenstichting.nl)
22 februari 2021
Anton de Kom – schrijfwedstrijd
The Black Archives, Anton de Kom Stichting en uitgeverij Atlas Contact organiseren een schrijfwedstrijd waarbij het gedachtegoed van Anton de Kom het uitgangspunt vormt. Anton de Kom was een antikoloniaal denker, verzetsstrijder, vader, auteur en dichter. Hij wijdde zijn leven aan de strijd tegen kolonialisme en fascisme. Vele decennia na zijn overlijden wordt hij nog steeds herinnerd en is zijn gedachtegoed een bron van inspiratie voor vele generaties.
Wij slaven van Suriname werd tijdens de #BlackLivesMatter-protesten een bestseller, 86 jaar na de originele uitgave. Dit toont aan dat het gedachtegoed leeft en mensen nog steeds inspireert.’ – Mitchell Esajas (The Black Archives).
Anton de Kom werd in 2020 opgenomen in het Canon van Nederland. In februari 2021 nam de Tweede Kamer, na jaren van strijd voor eerherstel voor De Kom, een motie aan waarin stond dat er ‘een ruiterlijk gebaar’ moet komen ‘waarin het foutieve handelen van de toenmalige overheid inzake Anton de Kom ondubbelzinnig wordt erkend.’ Het gedachtegoed van De Kom staat volop in de belangstelling en blijft nieuwe generaties inspireren.
Wie kan er deelnemen?
De schrijfwedstrijd staat open voor mensen uit twee categorieën:
- Middelbare scholieren
- Overig (zoals studenten en volwassenen)
Waarover kun je schrijven?
Inzenders worden uitgenodigd om hun relatie tot het gedachtegoed van de Kom onder de aandacht te brengen in een geschreven tekst. De vorm staat vrij: het kan fictie zijn of non-fictie; een essay, een journalistieke reportage of een kort verhaal. In de tekst wordt gereflecteerd op het gedachtegoed van Anton de Kom; op slavernij en het koloniale verleden, de doorwerking ervan in het heden zoals institutioneel en anti-zwart racisme, antikoloniale strijd en solidariteit.
We vragen inzenders in eerste instantie om een outline van hun verhaal (maximaal 750 woorden), al is het ook mogelijk om direct een voltooid verhaal (maximaal 3000 woorden) in te sturen. De deadline hiervoor is 31 maart 2021.
Selectie en workshoptraject.
De jury, bestaande uit Mitchell Esajas (juryvoorzitter), Kathleen Ferrier, Raoul de Jong, Vincent de Kom en Tessa Leuwsha, maakt uit de inzendingen een selectie van deelnemers die in een workshoptraject (eind april – eind juni) ondersteund worden bij het uitwerken en schrijven van hun verhaal. Hieruit zal de jury de winnaars kiezen.
Uitreiking en boekpublicatie.
De winnende verhalen worden opgenomen in een boekpublicatie van uitgeverij Atlas Contact i.s.m. The Black Archives. In de bundel worden tevens verhalen opgenomen van bekende auteurs. De winnaars krijgen hier een vergoeding voor.
De winnaars van de schrijfwedstrijd worden bekend gemaakt op 1 oktober 2021 (start Black Achievement Month), dan wordt ook de bundel feestelijk gepresenteerd.”
Meer informatie, richtlijnen voor outline en de algemene voorwaarden bij de wedstrijd: atlascontact.nl
22 februari 2021
Wir Sklaven von Suriname
Op de 123ste geboortedag van Anton de Kom is er bij Transit Verlag in Duitsland een Duitse uitgave verschenen van “Wij Slaven van Suriname”. De eerste Duitse vertaling is uit 1936. Deze nieuwe uitgave is vertaald door Birgit Erdmann.
1 februari 2021
In januari 2021 heeft de Anton de Kom Stichting een nieuw logo in gebruik genomen. Bij een vernieuwd bestuur hoort een moderner logo was de gedachte. Het is ontworpen door Peter Allard en vervangt het ontwerp van Antoine (Ton) de Kom, respectievelijk kleinzoon en zoon van Anton de Kom.
30 januari 2021
Nabestaanden Anton de Kom blij met gebaar kabinet: ‘Belangrijk is eerherstel’
De kinderen en nabestaanden van Anton de Kom zijn blij met de toezegging van minister Blok om de Surinaamse schrijver en verzetsman te eren met “een ruiterlijk gebaar”. Hoe dat gebaar eruit gaat zien is nog niet bekend, maar de familie waardeert de belofte van het kabinet.
“Wat voor familie belangrijk is, is dat er eerherstel komt voor hun vader”, zegt Carl Haarnack, voorzitter van de Anton de Kom Stichting, namens de familie. “De Kom stond voor rechtvaardigheid en voor eerlijkheid en een andere relatie tussen Nederland en Suriname. Hij was niet de schurk waar hij wel voor is uitgemaakt.”
Het werk van Anton de Kom kwam onlangs opnieuw in de belangstelling door de Black Lives Matter-beweging en het maatschappijbrede debat over racisme. Ook staat Anton de Kom sinds vorig jaar in de Canon van de Nederlandse geschiedenis, als eerste Surinamer ooit. Het gebaar van het kabinet past in de hernieuwde aandacht en waardering voor leven en werk de Surinaamse schrijver, zegt Haarnack.
“Anton de Kom is een belangrijk historisch figuur waar we de hele koloniale geschiedenis aan ophangen. Maar De Kom is ook een vader en een grootvader en het is belangrijk dat de kinderen van De Kom van de minister horen: we hebben dat misschien niet gedaan zoals we dat hadden moeten doen.”
Minister Blok heeft gezegd “graag” met kinderen van De Kom in gesprek te willen over de invulling van het gebaar. Blok denkt zelf aan een fonds om Surinaamse studenten te helpen. “Wij gaan het gesprek open in en zijn in ieder geval blij dat er een dialoog ontstaat”, aldus Haarnack.
Lees het hele artikel:
Nabestaanden Anton de Kom blij met gebaar kabinet: ‘Belangrijk is eerherstel’ | NOS
29 januari 2021
Het kabinet komt met een “ruiterlijk gebaar” naar Anton de Kom, de Surinaamse schrijver die tegen kolonialisme en racisme streed en in de Tweede Wereldoorlog in Nederland verzetswerk deed.
Het kabinet komt daarmee tegemoet aan de wens van de Tweede Kamer. Die vroeg de regering een gebaar te maken “waarin het foutieve handelen van de toenmalige overheid ondubbelzinnig wordt erkend”. De motie werd met een ruime meerderheid aangenomen.
Minister Blok neemt de motie deels over. Hij weigert te erkennen dat de Nederlandse overheid foutief heeft gehandeld, maar wil “graag” met kinderen van De Kom in gesprek over de invulling van het gebaar. Blok denkt aan een fonds om Surinaamse studenten te helpen.
Lees het hele artikel:
Kabinet komt met gebaar naar Surinaamse schrijver en verzetsheld Anton de Kom | NOS
18 december 2020
Motie van GroenLinks voor eerherstel Anton de Kom
Het gaat er dan waarschijnlijk toch van komen. Driekwart eeuw na het overlijden van Anton de Kom ligt er in de Tweede Kamer een motie klaar. GroenLinks dringt bij het kabinet aan op eerherstel voor de Surinaamse schrijver, activist en verzetsheld. De motie kan inmiddels rekenen op de steun van een ruime meerderheid in het parlement, zegt initiatiefnemer Bram van Ojik.
In de motie wordt gevraagd om een ‘ruiterlijk gebaar, waarin het foutieve handelen van de toenmalige overheid inzake Anton de Kom ondubbelzinnig wordt erkend’. Tijdens zijn verblijf in Suriname in 1933 werd hij op last van het koloniaal bestuur eerst in de gevangenis gezet en daarna zijn vaderland uitgezet.
Het is de hoogste tijd om dat recht te zetten, stelt Van Ojik
Het woord excuses wordt niet gebruikt. “Excuses van de regering kunnen complex zijn,” legt Van Ojik uit. “Daar zit ook een juridisch aspect aan. We vragen nadrukkelijk om een ruiterlijk gebaar en een ondubbelzinnige erkenning van gemaakte fouten. Het is aan de minister van Buitenlandse Zaken om daar een gepaste vorm voor te vinden. Dat kan een brief zijn, een speech of een verklaring in een debat. De nabestaanden zitten daar niet geharnast in, hebben zij mij laten weten.”
De motie wordt na het reces ingediend. Van Ojik: “Het plan was om de motie deze week in te dienen in het debat over de relatie met Suriname, maar dat werd geschrapt vanwege de coronamaatregelen.”
Lees het hele artikel:
https://www.parool.nl/a-b4485ad0
18 december 2020
In het radioprogramma Humberto op NPO1 is dit jaar voor het eerst het Non-fictie Boek van het Jaar gekozen. Boekenredacteur Emma-Louise Diest heeft elke maand een favoriet geselecteerd. De selectie bestond aanvankelijk uit 11 boeken (januari-november). Zes boeken zijn inmiddels afgevallen, en dus waren er nog slechts vijf in de race om de titel te winnen.
Mijn ontelbare identiteiten van Sinan Çankaya,
Kanker voor Beginners van Jeroen van Merwijk,
Wij slaven van Suriname van Anton de Kom,
Stoorzender van Arjen Lubach
INDO van Marion Bloem
Iets voor 16.00 uur maakte Humberto de uitslag bekend. De winnaar is Wij Slaven van Suriname. De prijs ‘een pen’ werd in ontvangst genomen door Mitchell Esajas.
28 november 2020
Wij Slaven van Suriname (1934) is dit jaar opnieuw uitgegeven. Dit iconische boek krijgt 86 jaar na publicatie eindelijk de aandacht die het verdient. Help ons het werk van Anton de Kom te bekronen met deze prijs. Stem vóór 15.30 uur op 18 december:
Humberto’s Non-fictie Boek van het Jaar: stem hier op de laatste 5 – NPO Radio 1
Hartelijk dank namens het bestuur van de Anton de Kom Stichting
16 november 2020
Wij slaven van Suriname’ van Anton de Kom nu ook beschikbaar als luisterboek
“Een antikoloniaal juweel van een boek.” – Philomena Essed
Wij slaven van Suriname (1934) van Anton de Kom blijft relevant. Anton de Kom is opgenomen in de Canon van Nederland. Het boek dat het Nederlands kolonialisme van de andere kant, dat van de tot slaaf gemaakte, belicht is nu beschikbaar als luisterboek. Ingesproken door Yannick Jozefzoon.
Beschikbaar op:
Luisterrijk
https://www.luisterrijk.nl/luisterboek/9789045043524/wij-slaven-van-suriname
Storytel
https://www.storytel.com/nl/nl/books/2000788-Wij-slaven-van-Suriname
www.atlascontact.nl
30 september 2020
Kinderboekenweek 2020
Het geschenk van de Kinderboekenweek 2020 (30 september t/m 11 oktober) is geschreven door Arend van Dam. Het thema dit jaar is geschiedenis. Hij vertelt in dit boek 8 verhalen. Het zijn allemaal verhalen waarin volop wordt gereisd. Eén daarvan is het verhaal over Anton de Kom.
Zoals hij zelf schrijft: “Als ik in mijn eigen familie geen held kan vinden, dan moet ik die maar ergens anders vandaan halen. Ik ben er al snel een op het spoor. Hij woont in mijn boekenkast. Zijn naam is Anton de Kom. Ik lees zijn leven. Woord voor woord volg ik zijn gedachten op papier. Als ik uitgelezen ben, leg ik contact met zijn dochter Judith. Ze denkt nog elke dag aan haar vader en aan de verhalen die hij vertelde.“
https://kinderboekenweek.nl/uitgaven/kinderboekenweekgeschenk/
24 september 2020
Gemeente Renkum
Gemeente Renkum heeft besloten om in Oosterbeek (in de wijk Bovenparck) een nog aan te leggen weg te vernoemen naar Anton de Kom.
16 juli 2020
Wij slaven van Suriname na 86 jaar op de bestsellerlijst
Wij slaven van Suriname van de Surinaamse schrijver en activist Anton de Kom (1898-1945) is een van de belangrijkste antikoloniale geschriften van de 20e eeuw. Het boek is het eerste, maar ook nog steeds een van de weinige werken waarin het Nederlandse koloniale bewind en de slaveneconomie van Suriname worden beschreven.
http://www.letterenfonds.nl/nl/entry/2770/wij-slaven-van-suriname-na-86-jaar-op-de-bestsellerlijst
Vertaalrechten Wij slaven van Suriname verkocht aan Duitse uitgever
Wij slaven van Suriname van Anton de Kom gaat in het Duits verschijnen. De vertaalrechten zijn verkocht aan de Duitse uitgeverij Transit Verlag. Naar verwachting verschijnt de Duitse editie in het voorjaar van 2021. De vertaling zal van de hand van vertaalster Birgit Erdmann zijn.